جزئیات هزینه دادرسی دعاوی ملکی

قانون گذار، پرداخت هزینه دادرسی را یکی از الزامات برای شروع به رسیدگی به پرونده های مطروحه در دادگاه های حقوقی و کیفری می داند و عدم پرداخت آن، توسط خواهان یا شاکی را به عنوان عاملی برای منع از رسیدگی به دعوای مطروحه، پیش بینی کرده است.

یکی از رایج ترین دعاوی در دادگاه های حقوقی، دعاوی ملکی است که رسیدگی به این دعاوی، رایگان نبوده و هزینه دادرسی آن، باید، پرداخت شود، در غیر این صورت، به دعوای مطروحه، رسیدگی نخواهد شد و پرونده شکایت به هیچ نتیجه ای نخواهد رسید. با توجه به اینکه محاسبه میزان قیمت هزینه دادرسی دعاوی ملکی، قواعد و نحوه مخصوص به خود را دارد، ضروری است تا خواهان پرونده مربوط به دعاوی ملکی، با این قواعد و نحوه محاسبه، آشنا باشد.

از این رو، در مقاله حاضر، قصد داریم مسئول پرداخت هزینه دادرسی دعاوی ملکی، میزان و نحوه محاسبه میزان قیمت هزینه دادرسی دعاوی ملکی و وضعیت اعسار از پرداخت این هزینه را بررسی کرده و بگوییم که میزان هزینه پرونده این دعاوی، در مرحله تجدید نظر، چقدر است.

عدالت

پرداخت هزینه دادرسی دعاوی ملکی به عهده کیست؟

همانگونه که گفتیم، پرداخت هزینه دادرسی دعاوی ملکی، از مهم ترین مواردی است که سبب رسیدگی به پرونده مطروحه در دادگاه می گردد و در صورتی که در پرونده با موضوع دعاوی ملکی، از پرداخت این هزینه امتناع شود، قاضی، از رسیدگی به دعوای مطروحه، امتناع خواهد کرد. مستند این امر نیز ماده 383 قانون آیین دادرسی مدنی است که مقرر می دارد: "دادخواستی که .... هزینه دادرسی آن پرداخت نگردیده باشد، به جریان نمی‌ افتد. "پرسشی که مطرح می گردد، مبنی بر این است که پرداخت هزینه دادرسی دعاوی ملکی به عهده کیست؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت، خواهان یا شاکی دعاوی ملکی، همان شخصی است که در هنگام ثبت دادخواست مربوط به دعاوی ملکی، باید، اقدام به پرداخت هزینه دادرسی و تعرفه خدمات قضایی آن، نماید.

البته، شایان ذکر است که می توان، در ستون خواسته دادخواست یا موضوع شکایت، عبارت صدور حکم بر پرداخت خسارات دادرسی را درج نمود تا در صورت برنده شدن دعوا توسط خواهان یا شاکی، دادگاه، در کنار صدور حکم محکومیت در خصوص ماهیت پرونده، اقدام به صدور حکم، در خصوص پرداخت هزینه دادرسی دعاوی ملکی، توسط محکوم علیه نیز بنماید.

مقصود از هزینه دادرسی، هزینه هر برگ دادخواست یا شکوائیه و هزینه رسیدگی به ماهیت دعوا، توسط دادگاه صالح است که در ادامه، در خصوص میزان و نحوه محاسبه میزان قیمت هزینه دادرسی دعاوی ملکی، توضیح خواهیم داد.

میزان و نحوه محاسبه هزینه دادرسی دعاوی ملکی

قبل از توضیح میزان و نحوه محاسبه میزان قیمت هزینه دادرسی دعاوی ملکی باید گفت، عوامل مختلفی، بر میزان هزینه دادرسی تاثیر می گذارند، از جمله، حقوقی یا کیفری بودن موضوع دعوا، تعداد برگ های دادخواست یا شکوائیه، مالی یا غیر مالی بودن دعوای حقوقی مطروحه و مرحله ای که پرونده، در آن، در حال رسیدگی است.

قیمت هر برگ دادخواست و یا شکوائیه، حدود 2000 هزار تومان است و هزینه دادرسی دعاوی غیر مالی حقوقی، از 40 هزار تومان تا 180 هزار تومان می باشد.
هزینه دادرسی دعاوی مالی حقوقی، در مرحله بدوی، با خواسته تا مبلغ 20 میلیون تومان، 2/5 درصد ارزش خواسته و با خواسته بیش از 20 میلیون تومان، 3/5 درصد بهای خواسته، می باشد.
هزینه دادرسی دعاوی مالی حقوقی، در تجدیدنظر خواهی و واخواهی، 4/5 درصد محکوم به و در مرحله فرجام خواهی و اعاده دادرسی و اعتراض ثالث، 5/5 درصد محکوم به می باشد.
هزینه دادرسی در دعاوی مالی حقوقی، در صورتی که قیمت خواسته، در موقع تقدیم دادخواست مشخص نباشد، 150 هزار تومان خواهد بود.
در دعاوی ملکی، در صورتی که دعوا، مالی لحاظ گردد، بهای خواسته یا ارزش خواسته، با توجه به ارزش منطقه ای ملک، تعیین می گردد نه قیمت مکتوب در سند یا قیمتی که کارشناس دادگستری، بر روی ملک، می گذارد.
ارزش منطقه ای ملک، در مناطق 22 گانه تهران و سایر شهرستان ها و استان ها، توسط کمیسیون تقویم املاک موضوع ماده 64 قانون مالیات های مستقیم، تعیین و هر ساله، به نهادهای ذی صلاح، ارسال می گردد و مبلغ آن، پایین تر از ارزش واقعی ملک خواهد بود و همین امر، سبب کاهش میزان هزینه دادرسی دعاوی ملکی، در صورت مالی لحاظ شدن آن ها، می شود.
هزینه دادرسی دعاوی ملکی، در صورتی که شکایت کیفری، در خصوص ملک، انجام شود، در مرحله بدوی، 10 هزار تومان و در تجدید نظر 30 هزار تومان، می باشد. این هزینه، در اعاده دادرسی، به 50 هزار تومان، افزایش خواهد یافت.

اعسار از هزینه دادرسی دعاوی ملکی

لذا در مقاله حاضر، قصد داریم، پرسش مطروحه را بررسی کرده و به آن، پاسخ دهیم. لازم به ذکر است که موارد مطرح شده، مربوط به سال گذشته بوده و به محض اعلام برای سال 1402، در متن مقاله اطلاع رسانی می گردد در پاسخ به این پرسش که وضعیت پرونده، در اعسار از هزینه دادرسی دعاوی ملکی، چگونه خواهد بود؟ باید گفت، در این شرایط، خواهان می تواند، همراه با دادخواست خود یا به صورت جداگانه، اقدام به ثبت دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی نماید.

در این شرایط، به صورت موقتی، تا زمان رسیدگی به پرونده اعسار او، از پرداخت هزینه دادرسی دعاوی ملکی، معاف خواهد بود و در خصوص تعرفه های خدمات دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نیز، تا 30 درصد، مشمول تخفیف در پرداخت تعرفه خدمات مربوط به ثبت و ارسال دادخواست یا تایپ آن، می گردد.
پس از رسیدگی به دادخواست اعسار، در صورتی که اعسار خواهان، اثبات شود، از پرداخت تمام یا بخشی از هزینه دادرسی، معاف شده و دادگاه، اقدام به رسیدگی، نسبت به ماهیت پرونده نموده و رای مقتضی را صادر خواهد کرد.
در صورت عدم پذیرش ادعای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی دعاوی ملکی، دادگاه، بر اساس ارزش منطقه ای ملک، اقدام به محاسبه میزان قیمت هزینه دادرسی دعاوی ملکی خواهد نمود و به خواهان، مهلت خواهد داد تا در موعد مقرر، نسبت به واریز آن، اقدام کند تا رسیدگی به ماهیت پرونده، توسط دادگاه، انجام شود. بدیهی است، در صورت عدم واریز هزینه دادرسی دعاوی ملکی، دادگاه، از رسیدگی به پرونده، امتناع خواهد نمود.
شایان ذکر است، در دعاوی کیفری مربوط به ملک، مستفاد از آنچه در تبصره 1 ماده 560 قانون آیین دادرسی کیفری آمده، هزینه شکایت افراد ناتوان مالی، به تشخیص دادستان، از محل اعتبارات قوه قضاییه پرداخت خواهد شد.

هزینه دادرسی تجدیدنظر خواهی دعاوی ملکی

در قسمت های قبلی مقاله، در خصوص محاسبه میزان قیمت هزینه دادرسی دعاوی ملکی، توضیح دادیم و گفتیم که مدعی اعسار از پرداخت این هزینه، تا مادامی که به درخواست اعسار وی، رسیدگی نشده است، از پرداخت هزینه دادرسی، معاف بوده و پس از آن، چنانچه دعای اعسار وی، پذیرفته نشود، ملزم است تا هزینه دادرسی را بپردازد، در غیر این صورت، به پرونده وی، رسیدگی نخواهد شد.

با توجه به اینکه در بسیاری موارد، رای بدوی صادره در خصوص دعاوی ملکی، از قابلیت تجدیدنظر خواهی برخوردار است و انجام تجدیدنظر نیز، مستلزم پرداخت هزینه دادرسی است، در این بخش از مقاله، قصد داریم در خصوص هزینه دادرسی تجدیدنظر خواهی دعاوی ملکی، توضیح دهیم.

هزینه دادرسی دعاوی ملکی، در تجدیدنظر خواهی، در صورتی که دعوا، مالی و حقوقی در نظر گرفته شود، 4/5 درصد محکوم به و در شرایطی که دعوا، غیر مالی و حقوقی لحاظ گردد، از 40 هزار تومان تا 180 هزار تومان، خواهد بود؛ در صورتی که دعاوی ملکی، کیفری باشند، نظیر تصرف عدوانی کیفری، هزینه دادرسی تجدید نظر خواهی 30 هزار تومان می باشد و مبلغ 4000 هزار تومان نیز، بابت هر برگ دادخواست یا شکوائیه، باید پرداخت گردد.

راهنمای هزینه انتقال سند ملک