اثبات مالکیت در صورت گم شدن قولنامه، از طریق ادله اثبات دعوا مانند اقرار و شهادت شهود، امکان پذیر است. مراحل و نحوه اثبات مالکیت، از طریق مراجعه به مراجع قضایی امکان پذیر بوده و هزینه دادرسی در صورتی که موضوع دعوا تا 20 میلیون تومان باشد، 2.5 درصد و بالاتر از آن 3.5 درصد ارزش مال می باشد. با طوطیا همراه باشید.
امروزه نقل و انتقال اموال توسط قولنامه یکی از روش های رایج می باشد و افراد بسیاری برای انجام معاملات خود از این روش بهره می برند. چرا که این روش سریع و آسان است و افراد می توانند، خود به صورت دستی اقدام به تنظیم قولنامه کنند، یا اگر قصد انتقال ملک خود را دارند، می توانند به دفاتر مشاورین املاک مراجعه کنند.
اما قولنامه ممکن است، مشکلاتی را نیز به همراه داشته باشد. چنانچه قولنامه به صورت دستی تنظیم شود و بنا به هر دلیلی گم شود، اثبات مالکیت در مورد آن مشکل خواهد بود. افرادی که برای نقل و انتقال معاملات خود از قولنامه استفاده می کنند، لازم است با شرایط، نحوه و مدارک لازم برای اثبات مالکیت در صورت گم شدن قولنامه آگاهی یابند.
به جهت اهمیت این موضوع، در این مقاله، شرایط اثبات مالکیت در صورت گم شدن قولنامه، مراحل و نحوه و مدارک لازم برای آن توضیح داده خواهد شد و در نهایت نیز هزینه دادرسی این دعاوی و نمونه ای از متن دادخواست اثبات مالکیت در صورت گم شدن قولنامه ارائه خواهد شد.
امروزه یکی از راه های رایج برای انتقال اموال، تنظیم قولنامه است. چرا که سریع ترین و راحت ترین راه برای انتقال اموال می باشد. ولی قولنامه، علاوه بر مزایای این چنینی که ممکن است برای طرفین داشته باشد، می تواند دارای معایبی نیز باشد، از جمله معایب آن می توان به گم شدن قولنامه اشاره کرد.
البته قولنامه ای که دارای کد رهگیری باشد را، در صورت مفقودی، می توان از طریق سامانه ثبت معاملات و املاک کشور، دریافت نمود، ولی مشکل زمانی است که، قولنامه فاقد کدرهگیری باشد. در این زمان است که شخص برای اثبات مالکیت خود ناگزیر از مراجعه به دادگاه است.
اما سوال اینجاست، شرایط و ادله اثبات مالکیت در صورت گم شدن قولنامه چیست؟ در خصوص شرایط و ادله اثبات مالکیت، می توان به ماده 1258 که در 5 بند ادله اثبات دعوا را معرفی کرده، اشاره کرد. اولین مورد از این ادله، وجود اسناد کتبی است، مثل اینکه اگر موضوع قولنامه، انتقال ملک بوده است، به دفتر مشاور املاک مراجعه کرده و نسخه ای از قولنامه را دریافت کند.
مورد بعدی اقرار است، مثل اینکه طرف معامله اقرار کند، که با شخصی که قولنامه را گم کرده و مدعی مالکیت است، به موجب قولنامه معامله منظور را انجام داده است. شهادت شهود نیز می تواند از ادله مهم در اثبات مالکیت باشد، اگر شخص در حضور اشخاصی اقدام به تنظیم قولنامه کرده و یا افرادی ذیل قولنامه را امضا کرده اند، می تواند از آن ها بخواهد، که در مورد آنچه دیده و شنیده اند، به نفع وی شهادت دهند.
در مورد بعدی سوگند دادن طرف مقابل است، به این معنا که مدعی می تواند، از مرجع صلاحیت دار بخواهد، در صورتی که طرف مقابل، منکر وجود قولنامه شد، برای اتیان سوگند وی تکلیف ایجاد کند. مورد آخر وجود امارات و نشانه ها است، که البته امارات، دلیل اثبات دعوا نیستند، ولی می توانند در صورت عدم وجود سایر دلایل یا همراه با آنها به اثبات مالکیت فرد کمک کند.
در خصوص گم شدن قولنامه و به دنبال آن اثبات مالکیتی که زیر سوال رفته است، مشکل در جایی بروز می کند که، طرف معامله، منکر وجود قولنامه و معامله باشد. در این حال شخص، به دنبال مراحل و نحوه اثبات مالکیت در صورت گم شدن قولنامه می گردد. آنچه مسلم است، در عالم ثبوت، معامله اتفاق افتاده ولی در عالم اثبات، مدعی باید ثابت کند، که انتقال مالکیتی به وسیله قولنامه ای، که هم اکنون مفقود شده، اتفاق افتاده است.
در این حالت، راهی به جز مراجعه به مراجع قضایی باقی نمی ماند. حال اگر موضوع قولنامه و آنچه مورد اختلاف است، تا مبلغ 20 میلیون تومان باشد، رسیدگی به آن در صلاحیت شورای حل اختلاف است، با این توضیح که شورا، صلاحیت رسیدگی به اموال غیر منقول را ندارد. اگر مبلغ مورد نظر، بیش از 20 میلیون تومان باشد، شخص باید برای اثبات مالکیت، به مراجع عمومی حقوقی مراجعه کند.
برای این منظور شخص باید ابتدا دادخواستی مبنی بر اثبات مالکیت تنظیم کرده و به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نماید، تا این دفاتر دادخواست وی را به مرجع صلاحیت دار ارجاع نمایند. لازم به ذکر است، شخص پیش از هر اقدامی باید، در سامانه خدمات الکترونیک قضایی ثبت نام کرده و دارای، کد ثنا باشد. پس از ارجاع دادخواست، شخص باید منتظر باشد، تا از سوی قوه قضاییه پیامکی حاوی ابلاغیه برای وی ارسال شود. تا با مراجعه به پورتال خود در سامانه ثنا از زمان و مکان جلسه رسیدگی مطلع گردد.
در بخش های قبل، در مورد ادله اثبات دعوا، سخن گفته شد. شخص برای اثبات ادعای خود در صورت گم شدن قولنامه، نیاز به ادله اثبات، از جمله سندی اعم از عادی یا رسمی دارد، شخص می تواند برای این منظور و در صورتی که، موضوع انتقال ملکی باشد، به دفتر مشاور املاکی که قولنامه در آنجا تنظیم شده مراجعه کرده و نسبت به دریافت یک نسخه از قولنامه اقدام نماید. البته این در صورتی است که، قولنامه فاقد کدرهگیری باشد.
مورد بعدی، اقرار منکر دعوا در مرجع قضایی و یا اقرارنامه ای است که به همین منظور در دفاتر اسناد رسمی و یا به شکل لایحه تنظیم شده است؛ مدرک بعدی از مدارک لازم برای اثبات مالکیت، استشهادیه است، که لازم است، شخص ادعای خود را در آن مطرح کرده و متن آن، با ذکر مشخصات و اقامتگاه شهود، به امضا افراد نام برده برسد. البته لازم است، شهود در روز دادگاه برای ادای شهادت در جلسه، حاضر شوند.
ناگفته نماند شخص می تواند، از اماراتی چون پیام های رد و بدل شده بین طرفین معامله و همینطور فیش بانکی، مبنی بر مبلغی که فرد گم کننده قولنامه پرداخت کرده نیز، برای اثبات ادعای خود بهره برد. همان گونه که در قبلا نیز اشاره شد، در صورت نبودن هیچ کدام از ادله فوق شخص می تواند، از محکمه اتیان سوگند طرف مقابل را درخواست کند.
در مورد هزینه اثبات مالکیت در صورت گم شدن قولنامه، همانند هزینه اثبات وقوع بیع، باید بین چند مورد، قائل به تفکیک شد. اینکه موضوع قولنامه مال غیر منقول است یا منقول و ارزش مال تا 20 میلیون تومان است یا بالاتر از 20 میلیون تومان است. اگر مال موضوع قولنامه ارزشی تا 20 میلیون تومان دارد، 2/5 درصد ارزش مال و اگر بالاتر از 20 میلیون تومان باشد، 3/5 درصد به عنوان هزینه دادرسی لحاظ خواهد شد.
در خصوص اموال غیر منقول، ارزش منطقه ای ملک، ملاک قرار می گیرد. در نتیجه اگر ملکی تا 20 میلیون تومان ارزش داشته باشد، معادل 2/5 درصد و اگر بالای 20 میلیون ارزش داشته باشد، معادل 3/5 درصد ارزش منطقه ای ملک، ملاک محاسبه خواهد بود. البته به این هزینه ها در صورت نیاز باید، هزینه کارشناسی دادگاه و حق الوکاله وکیل را، در صورتی که شخص برای پیش برد ادعای خود از وکیل کمک بگیرد، اضافه کرد.
ریاست محترم دادگاه حقوقی..
با سلام احتراما به استحضار می رساند، اینجانب خواهان پرونده، در تاریخ ... اقدام به خرید ملک مورد دعوا، به شماره ثبتی ... فرعی از اصلی ،... واقع در بخش ... تهران از آقا.ی ... نموده و ثمن آن را نیز به طور کامل پرداخت نمودم. اما، از آن تاریخ تاکنون، ملک موصوف، توسط خوانده، غصب شده و بنده، حق ورود به آن را ندارم.
از آنجا که سند رسمی، میان اینجانب و فروشنده تنظیم نشده و تنها مستند مالکیت بنده، قولنامه ارائه شده می باشد و متاسفانه قولنامه ارایه شده در حال حاضمر مفقود می باشمد، لذا درخواست اثبات مالکیت اینجانب به استناد استشهادیه ای که به پیوست ارسال می گردد و سپس ، خلع ید خوانده از ملک مورد ادعا، مورد استدعا می باشد.
