طوطیا: آتیلا پسیانی (10 اردیبهشت 1336 – 14 مهر 1402) بازیگر و کارگردان تئاتر ایرانی بود. در ادامه بیوگرافی زندگی خصوصی آتیلا پسیانی را مطالعه کنید، با ما همراه باشید.
نام : آتیلا
نام خانوادگی : پسیانی
متولد : 10 اردیبهشت 1336 در تهران
درگذشت: 14 مهر 1402
تحصیلات : فارغالتحصیل دانشکده هنرهای زیبا
حرفه : بازیگر و کارگردان تئاتر ا
او در طول بیش از چهار دهه فعالیت، یکی از پرکارترین بازیگران ایرانی بهشمار میرفت و در بیش از 40 نمایش، حدود 80 فیلم و بیش از 70 مجموعه حضور یافت. پسیانی یکی از پیشگامان تئاتر تجربی در ایران دانسته میشود. وی فرزند جمیله شیخی بود.
آتیلا پسیانی در 10 اردیبهشت 1336 در تهران به دنیا آمد. او فرزند بازیگر جمیله شیخی بود. در دوران کودکی، پدرش حین مأموریتی در بهشهر درگذشت و او به همراه مادرش به تهران بازگشت.
پسیانی در 1346، در ده سالگی، به همراه مادرش در تمرین تئاتر نمایش حکومت زمانخان اثر میرزا آقا تبریزی حضور یافت و با بازیگری آشنا شد. او در این نمایش دو نقش، یعنی ولیعهد شاه قاجار و شاگرد دلاک، را بازی کرد. بازیگر این نقشها آن زمان برای اجرا حاضر نشد و به درخواست رکنالدین خسروی، پسیانی «با بداههکاریهایاش» به بازیگران این نمایش پیوست. او برای این کار 240 تکتومانی دستمزد گرفت.
به گفتهٔ پسیانی، او در 11 سالگی با دیدن نمایش پژوهشی ژرف و سترگ و نو، در سنگوارههای دوره بیست و پنجم زمینشناسی یا چهاردهم، بیستم، و غیره، فرقی نمیکند به این نتیجه رسید که «قطعاً در کار نمایش» خواهد بود. او در 16 سالگی وارد کارگاه نمایش شد. پسیانی فارغالتحصیل دانشکده هنرهای زیبا بود. او در دانشگاه در کلاسهای افرادی مانند بهرام بیضایی، حمید سمندریان و شمیم بهار شرکت کرد.
پسیانی در سال 1356 با بازیگر فاطمه نقوی آشنا شد و سال بعد با او ازدواج کرد. این دو صاحب دو فرزند بازیگر، ستاره و خسرو، شدند. این زوج در سال 1368 گروه تئاتر بازی با هدف توسعهٔ تئاتر تجربی را بنیانگذاری کردند.
پسیانی به ندرت با رسانهها گفتگوهای اختصاصی و مصاحبه داشت. آخرین حضور عمومیاش مربوط به مراسم بزرگداشتی بود که در 10 اردیبهشت 1402 برایش برگزار شد.
پسیانی در آبان 1400 در مصاحبه با فریدون جیرانی گفت که 17 سال است که تلویزیون نگاه نمیکند و حتی سریالهای خود را نمیبیند، این صحبتها واکنشهای زیادی در پی داشت؛ از کیهان خبر 20:30 تا منتقدان و سریالسازان و کاربران فضای مجازی؛ در نهایت دو روز بعد پسیانی با انتشار پستی در اینستاگرام از همکاران و بینندگان تلویزیون عذرخواهی کرد.
پسیانی در سالهای آخر زندگی به سرطان مبتلا بود. همزمان با سالروز تولدش، مراسم بزرگداشتی برای پسیانی در 10 اردیبهشت 1402 برگزار شد. در 28 شهریور 1402 اعلام شد که او در بیمارستانی در فرانسه بستری شدهاست. او بر اثر عوارض بیماری در 14 مهر 1402 در این کشور درگذشت. جسد او در 19 مهر به ایران بازگردانده شد و روز بعد در قطعه هنرمندان بهشت زهرای تهران دفن شد.
نخستین تجربهٔ سینمایی او، در سال 1348، در تلهفیلم گمشدهای بهنام آرتیست اثر ابراهیم وحیدزاده بود که 40 ثانیه در آن نقش داشت. او از سال 1363 حضور در تئاتر را با نمایش هفتخان رستم آغاز کرد و بازی در سینما را از سال 1360 با فیلم عفریت تجربه کرد. او سال بعد در مرگ سفید حضور داشت که همسرش نیز از بازیگران آن بود. پسیانی برای مدتی از سینما فاصله گرفت و در سال 1365 با طلسم یکی از برجستهترین نقشهایش را بازی کرد.
پسیانی طی حدود پنج دهه فعالیت با طیف گستردهای از کارگردانان کار کرد. او با تأسیس گروه تئاتر بازی، جریانسازی مطلوبی در تئاتر ایران و روند پیشرفت آن رقم زد. فرزاد مؤتمن پسیانی را «بازیگری تکنیکی با تمرکزی بالا در صحنه» دانست که قادر بود «نقشهای پیچیده و روانشناختی را به گونهای ادراکپذیر بازی کند.»
به عقیدهٔ مهسا بهادری در خبرآنلاین، پسیانی «درگیری درخوری با نقش پیدا میکرد و در مواجهه با آن، گارد سرسختانهای نمیگرفت. … عمده نقشهایی که ایفا کرده، با صمیمیت و راحتی خاصی همراه بودهاست که سبب شده تا مخاطب، به آن نزدیک شود. این ویژگی، البته در شمایل اخلاقی این بازیگر نیز به چشم میخورد. وجود این خصیصه سبب شده بود تا او، بهمانند همان سالهای ابتدایی حضور خود در عرصه هنر کشور، همچنان موردتوجه کارگردانان جریانهای فکری مختلف باشد.»
خیابان آذرشهر، شماره 3 (1400، کامبیز صفری)
سه جلد (1400، مهدی اسماعیلی)
سیاه باز (1399، حمید همتی)
سلفی با دموکراسی (1398، علی عطشانی)
سرخپوست (1397، نیما جاویدی)
غلامرضا تختی (1397، بهرام توکلی)
جاده قدیم (1396، منیژه حکمت)
میلیونر میامی (1395، مصطفی احمدی)
آشوب (1394، کاظم راست گفتار)
نگار (1394، رامبد جوان)
کارگر ساده نیازمندیم (1394، منوچهر هادی)
نقش نگار (1394، علی عطشانی)
آخرین بار کی سحر را دیدی؟ (1394، فرزاد مؤتمن)
دلبری (1394، سید جلال دهقانی اشکذری)
سیانور (1394، بهروز شعیبی)
نیمه شب اتفاق افتاد (1394، تینا پاکروان)
آتشبس 2 (1393، تهمینه میلانی)
مستانه (1393، محمدحسین فرح بخش)
نازنین (1392، مهدی گلستانه)
هیچکجا هیچکس (1391، ابراهیم شیبانی)
زندگی خصوصی (1390، محمدحسین فرح بخش) (حضور افتخاری)
خودزنی (1390، احمد کاوری)
پل چوبی (1390، مهدی کرم پور)
تلفن همراه رئیسجمهور (1390، علی عطشانی)
یک عاشقانه ساده (1390، سامان مقدم)
در امتداد شهر (1389، علی عطشانی)
سوت پایان (1389، نیکی کریمی)
پیتزا مخلوط (1389، حسین قاسمی جامی)
نقطه بیبازگشت (1388، سیروس رنجبر)
تهرون (1388، نادر تکمیل همایون)
سلام بر عشق (1388، اصغر نعیمی)
از رئیسجمهور پاداش نگیرید (1387، کمال تبریزی)
دوزخ، برزخ، بهشت (1387، بیژن میرباقری)
سفر مرگ (1387، حسن آقاکریمی)
صداها (1387، فرزاد مؤتمن)
فرزند صبح (1387، بهروز افخمی)
یک وجب از آسمان (1387، علی وزیریان)
موش (1386، شاهد احمدلو)
سه زن (1385، منیژه حکمت)
حس پنهان (1385، مصطفی رزاق کریمی)
سایه (1385)
پاداش سکوت (1385، مازیار میری)
آتشبس (1384، تهمینه میلانی)
چه کسی امیر را کشت؟ (1384، مهدی کرم پور)
شبانه (1384، کیوان علیمحمدی، امید بنکدار)
عروسک فرنگی (1384، فرهاد صبا)
کارگران مشغول کارند (1384، مانی حقیقی)
اسپاگتی در هشت دقیقه (1383، رامبد جوان)
جایی برای زندگی (1383، محمد بزرگنیا)
مجردها (1383، اصغر هاشمی)
برگ برنده (1382، سیروس الوند)
کما (1382، آرش معیریان)
گاهی به آسمان نگاه کن (1381، کمال تبریزی)
گاوخونی (1381، بهروز افخمی)
سفر به فردا (1380، محمدحسین حقیقی)
شام آخر (1380، فریدون جیرانی)
نیمه پنهان (1380، تهمینه میلانی)
آب و آتش (1379، فریدون جیرانی)
آواز قو (1379، سعید اسدی)
ابر و خورشید (1379، محمدحسین حقیقی)
نسل سوخته (1378، رسول ملاقلی پور)
دو زن (1377، تهمینه میلانی)
هیوا (1377، رسول ملاقلی پور)
هفت سنگ (1376، سید عبدالرضا نواب صفوی)
عقرب (1375، گروه کارگردانان)
دیپلمات (1374، داریوش فرهنگ)
شیخ مفید (1374، فریبرز صالح، سیروس مقدم)
در کمال خونسردی (فیلم 1373) (1373، سیامک شایقی)
روز شیطان (1373، بهروز افخمی)
خاکستر سبز (1372، ابراهیم حاتمی کیا)
مسافران (1370، بهرام بیضایی)
دو فیلم با یک بلیت (1369، داریوش فرهنگ)
راز خنجر (1369، محمدحسین حقیقی)
پرواز پنجم ژوئن (1368، علیرضا سمیع آذر)
کشتی آنجلیکا (1367، محمد بزرگنیا)
طلسم (1365، داریوش فرهنگ)
مرگ سفید (1362، حسین زندباف)
عفریت (1360، فرشید فلک نازی)
سال | نام مجموعه | سمت | کارگردان |
---|---|---|---|
1400 | برف بی صدا میبارد | بازیگر | پوریا آذربایجانی |
هم بازی | بازیگر | سروش محمدزاده | |
1399 | با خانمان | بازیگر | برزو نیکنژاد |
بوم و بانو | بازیگر | سعید سلطانی | |
1398 | مرضیه | بازیگر | فلورا سام |
1396 | زیر پای مادر | بازیگر | بهرنگ توفیقی |
خندوانه | داور | رامبد جوان | |
1395 | آرام میگیریم | بازیگر | روحاله سهرابی |
کشیک قلب | بازیگر | حسین مهکام | |
1394 | آسمان من | بازیگر | محمدرضا آهنج |
1393 | بزم آخر | بازیگر | سجاد شهریاری |
خندوانه | مهمان | رامبد جوان | |
پردهنشین | بازیگر | بهروز شعیبی | |
انقلاب زیبا | بازیگر | بهرنگ توفیقی | |
مدینه | بازیگر | سیروس مقدم | |
بین خومون بمونه | بازیگر | علی عطشانی | |
1392 | بیقرار | بازیگر | فلورا سام |
مادرانه | بازیگر | جواد افشار | |
1391 | یه تیکه زمین | بازیگر | مهدی کرم پور |
دیوار | بازیگر | سیروس مقدم | |
خداحافظ بچه | بازیگر | منوچهر هادی | |
1390–1391 | راستش را بگو | بازیگر | محمدرضا آهنج |
1390 | سه، پنج، دو | بازیگر | حسین سهیلیزاده |
1389 | تله فیلم اوباش | بازیگر | محمد خراط زاده |
تله فیلم عاشقانهای برای سرباز رحمت | بازیگر | پوریا آذربایجانی | |
تله فیلم زمانی برای شخم زدن | بازیگر | سیروس مقدم | |
1388–1389 | زیر هشت | بازیگر | |
1388 | تله فیلم گامهای معلق | بازیگر | شاهرخ دولکو |
چاردیواری[22] | بازیگر | سیروس مقدم | |
عملیات 125 - سری دوم | بازیگر | محمدرضا آهنج | |
رستگاران | بازیگر | سیروس مقدم | |
1387 | تله فیلم حول حالنا | بازیگر | ابراهیم شیبانی |
تله فیلم آماده باش | بازیگر | بهرنگ توفیقی | |
تله فیلم تخت جمشید، سر روزولت | بازیگر | سعید ابراهیمیفر | |
تله فیلم بازگشت | بازیگر | علی غفاری | |
1386–1387 | گلهای گرمسیری | بازیگر | محمدمهدی عسگرپور |
1386 | تلهفیلم «اخراجی» | بازیگر | مهدی کرم پور |
بیداری | بازیگر | بهرام عظیمپور | |
1385–1386 | راه بیپایان | بازیگر | همایون اسعدیان |
1385 | زیر تیغ | بازیگر | محمدرضا هنرمند |
آخرین گناه | بازیگر | حسین سهیلیزاده | |
1384–1385 | اولین شب آرامش | بازیگر | احمد امینی |
1384 | تله فیلم مادر صدایم را میشنوی | بازیگر | کامبیز کاشفی |
1382–1383 | عشق گمشده | بازیگر | حسین سهیلیزاده |
1382 | رانت خوار کوچک | بازیگر | |
1381–1382 | باغ بلور | بازیگر | رامبد جوان |
1380 | گمگشته | بازیگر | |
1378–1379 | مرگ در سکوت | بازیگر | شهریار بحرانی |
1377–1378 | شرکت | بازیگر | عبدالله باکیده |
1377–1376 | هفتسنگ | بازیگر | عبدالرضا نواب صفوی |
1376 | تلهتئاتر دستهای آلوده[23] | بازیگر | صادق هاتفی |
1375 | سیمرغ[24] | بازیگر | حسین قاسمیجامی |
1375–1374 | خانواده رضایت | بازیگر | حمید امجد مازیار میری |
1372–1371 | آپارتمان | بازیگر | اصغر هاشمی |
1370 | فراموشخانه (فراماسونری) | بازیگر | عبدالرضا نواب صفوی |
1364 | تلهتئاتر «مبارزان کازبا» | بازیگر | جمشید جهانزاده |
1363 | محله بهداشت | بازیگر | داریوش مودبیان |
1363–1362 | عالیجناب ببری، طوفان عظیم جنگل | بازیگر | اسماعیل پوررضا |
1362 | تله تئاتر ماهپنهان است | بازیگر | خسرو شایسته |
تلهفیلم «شبگروهبان» | بازیگر | ||
1361 | محله برو بیا | بازیگر | داریوش مودیان |
1357 | سکوت و سلام | بازیگر | شاهرخ غیاثی |
1356 | لحظه | بازیگر | محمد صالحعلاء |
سال | نام مجموعه | نقش | کارگردان |
---|---|---|---|
1401 | بیگناه | فرهنگ کثرتی | مهران احمدی |
1401 | آفتابپرست | پلیس | برزو نیک نژاد |
1400 | مردم معمولی | ایرج جاوید | رامبد جوان |
1397 | ممنوعه | یحیی کریمی | امیر پورکیان |
1396 | آشوب | کاظم راست گفتار |
بهترین بابای دنیا (1370)
بوی پیراهن یوسف (1374)
بهترین بابای دنیا (1370)
دو فیلم با یک بلیط (1369)
سفر به فردا (1380)
هیوا (1377)
بوی پیراهن یوسف (1374)
مسافران (1370)
مزرعه پدری (1382)
سفر به فردا (1380)
آژانس شیشهای (1376)
بوی پیراهن یوسف (1374)
دیپلمات (1374)
سال | نتیجه | - | - | بخاطر فیلم |
---|---|---|---|---|
1385 | نامزدشده | تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | دوره 10 جشن خانه سینما (مسابقه) | چه کسی امیر را کشت؟ |
1382 | سومین بازیگر نقش مکمل مرد سال | دوره 18 منتخب نویسندگان و منتقدان (بهترینهای سال) | گاهی به آسمان نگاه کن | |
1381 | نامزدشده | تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | دوره 6 جشن خانه سینما (مسابقه) | شام آخر |
1381 | نامزدشده | لوح زرین بهترین بازیگر مرد | دوره 2 منتخب سایت ایران اکتور (بهترینهای سال) | آب و آتش |
1381 | سومین بازیگر نقش مکمل مرد سال | دوره 17 منتخب نویسندگان و منتقدان (بهترینهای سال) | شام آخر | |
1380 | پیروز | تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | دوره 5 جشن خانه سینما (مسابقه) | آب و آتش |
1380 | سومین بازیگر نقش مکمل مرد سال | دوره 16 منتخب نویسندگان و منتقدان (بهترینهای سال) | آب و آتش | |
1380 | نامزدشده | لوح زرین بهترین بازیگر مرد | دوره 1 منتخب سایت ایران اکتور (بهترینهای سال) | نسل سوخته |
1379 | دومین بازیگر نقش مکمل مرد سال | دوره 15 منتخب نویسندگان و منتقدان (بهترینهای سال) | نسل سوخته | |
1379 | سومین بازیگر نقش مکمل مرد سال | دوره 15 منتخب نویسندگان و منتقدان (بهترینهای سال) | هیوا | |
1379 | نامزدشده | تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | دوره 4 جشن خانه سینما (مسابقه) | نسل سوخته |
1378 | دومین بازیگر نقش مکمل مرد | دوره 14 منتخب نویسندگان و منتقدان (بهترینهای سال) | دو زن | |
1378 | نامزدشده | تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | دوره 3 جشن خانه سینما (مسابقه) | دو زن |
1373 | نامزدشده | سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد | دوره 13 جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) | در کمال خونسردی |
1365 | نامزدشده | لوح زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد | دوره 5 جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) | طلسم |