چگونه بصورت قانونی مالیات کمتری دهیم؟
در قوانین حاکم بر نظام حقوقی ایران ، پرداخت انواع و اقسام مالیات ، مشخص شده است که در یک تقسیم بندی کلی ، می توان مالیات ها را به دو دسته مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم تقسیم بندی نمود . مالیات های غیر مستقیم ، هنگام مصرف کالاها و خدمات ، دریافت می شود و مالیات های مستقیم ، به مالیاتی گفته می شود که به صورت مستقیم ، از مشمولان قانون ، اخذ می شود و مودیان این نوع مالیات ، می بایست اظهارنامه مالیاتی تنظیم نموده و مالیات خود را پرداخت کنند .
پرداخت مالیات ها ، برای هزینه کردن در امور عمومی جامعه است و اصولا در مسیر رفاه و آبادانی جامعه ، به مصرف می رسند . اما بسیاری از مودیان مالیاتی ، از جمله شرکت ها و فعالان اقتصادی ، بنا به دلایل مختلف اقتصادی ، پرداخت مالیات ها را به صرفه نمی دانند و به همین دلیل ، به دنبال راهکارهای قانونی برای پرداخت مالیات کمتر هستند . لذا سوالی که قصد داریم به بررسی آن بپردازیم ، آن است که چگونه مالیات کمتری پرداخت کنیم؟
برای پاسخ دادن به این سوال ، در ادامه این مقاله ، ابتدا به این سوال پاسخ می دهیم که آیا پرداخت مالیات کمتر ، به صورت قانونی امکان پذیر است یا خیر ، و سپس ، راه های قانونی برای کاهش میزان مالیات و پرداخت مالیات کمتر را مورد بررسی قرار خواهیم داد .
آیا پرداخت مالیات کمتر، به صورت قانونی امکان پذیر است؟
در قانون مالیات های مستقیم و قانون مالیات بر ارزش افزوده، پرداخت مالیات های مستقیم و غیر مستقیم، توسط مشمولان، تعیین شده و مودیان، موظف شده اند که به صورت رسمی و قانونی و در بازه زمانی مشخص شده ، اقدام به پرداخت مالیات متعلق به خود نمایند که این موضوع از طریق تنظیم اظهارنامه مالیاتی است .
پرداخت مالیات ، به دلیل اینکه یک تکلیف قانونی مهم بر دوش مودیان است ، لازم است که مشمولان مالیات ، اطلاعات کامل و جامعی در خصوص نحوه پرداخت مالیات و ظرایف مالی و حقوقی آن داشته باشند . به منظور پرداخت مالیات قانونی ، مودیان ، ابتدا می بایست اقدام به دریافت کد رهگیری مالیاتی نموده و سپس ، با استعلام میزان بدهی مالیاتی خود ، اقدام به پرداخت آن نمایند .
پرداخت مالیات کمتر ، حتما باید به استناد قانون باشد و نمی توان با استفاده از راهکارهای غیر قانونی ، از میزان مالیات ، کاست . به بیان دیگر ، فرار از پرداخت مالیات ، جرم می باشد و به عنوان یکی از جرایم مالیاتی ، در قانون مالیات های مستقیم ، برای آن ، مجازات پیش بینی شده است
بر اساس ماده 201 قانون مالیات های مستقیم ، هر گاه مودی مالیاتی ، با قصد فرار نمودن از پرداخت مالیات قانونی ، از روی علم و عمد ، به ترازنامه و حساب سود و زیانی استناد نماید که بر خلاف حقیقت تنظیم شده اند و یا اینکه برای سه سال پشت سر هم ، اظهارنامه مالیاتی و یا ترازنامه و حساب سود و زیان خود را ارائه ننماید ، به مجازات های قانونی ذکر شده در قانون ، محکوم خواهد شد .
در ماده 274 قانون مالیات های مستقیم نیز ، مواردی پیش بینی شده است که در آن موارد، مودیان ، یا مالیات نمی پردازند و یا اینکه میزان مالیات پرداختی آنها ، با مالیاتی که به لحاظ قانونی ، به آنها تعلق گرفته است ، مغایرت دارد . به عنوان نمونه ، زمانی که اشخاص ، فعالیت های اقتصادی و منابع درآمد خود را کتمان می کنند یا اینکه از ارائه اطلاعات مالی خود با ماموران مالیاتی خودداری می نمایند ، مرتکب جرایم مالیاتی شده اند .
استفاده از راه هایی همچون انعقاد قراردادهای صوری به نام دیگران برای فرار از پرداخت مالیات ، یا استفاده از کارت بازرگانی دیگران ، از جمله راه های غیر قانونی برای کاهش پرداخت مالیات هستند که در صورت اثبات ، مرتکب ، به مجازات جرم فرار مالیاتی ، محکوم خواهد شد .
چگونه مالیات کمتری بدهیم؟
اولین راهکار قانونی مهم ، آن است که مودیان ، فرم های اظهارنامه های مالیاتی خود را به موقع و به صورت دقیق و منظم تنظیم نمایند . به عنوان نمونه ، مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی ، اول تیر ماه هر سال است و اگر مودیان ، در این مهلت ، اظهارنامه مالیاتی خود را کامل نکنند ، ممکن است مشمول جریمه های مالیاتی شوند .
در صورتی که در سه سال متوالی ، ترازنامه و حساب سود و زیان مودیان ، مورد قبول ممیزین مالیاتی قرار گرفته باشد ، به میزان 5 درصد از اصل مالیات پرداختی ، به عنوان جایزه خوش حسابی مودی ، منظور می شود و به این ترتیب ، می توان مالیات کمتری پرداخت کرد .
در صورتی که پرداخت قبض مالیاتی هر سال ، قبل از سررسید ، انجام شود ، یک درصد مبلغ پرداخت شده ، به ازای هر ماه تا زمان سررسید مالیات ، به عنوان جایزه خوش حسابی ، به مودی تعلق می گیرد و مالیات پرداختی ، کمتر می شود . البته ، سقف استفاده از این راهکار قانونی ، 4 ماه است .
هزینه هایی که به لحاظ قانونی ، انجام شده است و فاکتورها و اسناد و مدارک مربوط به آن ، نزد مودی باشد ، می تواند سبب کاهش پرداخت مالیات شود . به این منظور ، لازم است که مودیان ، کلیه اسناد و مدارک مربوط به هزینه های متعارف و قابل قبول خود را حفظ و ارائه نمایند تا در صورت قبولی آنها ، از میزان مالیات پرداختی ، کاسته شود .
در صورتی که با ارائه اسناد و مدارک لازم ، بتوانید اثبات نمایید که برخی از اموال و دارایی ها ، دچار استهلاک شده اند ، می توانید از پرداخت مالیات خود ، بکاهید و از تخفیف های مالیاتی ، بهره مند شوید . چرا که میزان مالیات مودیان ، بر اساس درآمد و سود سالیانه محاسبه خواهد شد و پس از کسر هزینه ها و استهلاک دارایی ها ، باقیمانده آن ، مشمول پرداخت قانونی مالیات ، قرار خواهد گرفت .
گاهی ، سازمان امور مالیاتی کشور ، نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی یا حقوقی را تغییر داده و تخفیف ها و معافیت های مالیاتی را مورد پیش بینی قرار می دهد . به همین دلیل ، مودیان ، برای کاهش میزان مالیات های خود به صورت قانونی ، می بایست بخشنامه های سازمان را به صورت مرتب ، پیگیری کنند. علاوه بر این ، می توانید فصل هفتم قانون مالیات های مستقیم که در ارتباط با تشویق های مالیاتی است را نیز ملاحظه نمایید .
در نظر داشته باشید که کمک کردن به موسسات عام المنفعه ، مراکز ورزشی ، خیریه و نیکوکاری نیز ، می توانند سبب دریافت مشوق های مالیاتی شوند و به این ترتیب ، با ارائه اسناد و مدارک قانونی در خصوص کمک مالی به موسسات مزبور ، می توانید مالیات کمتری پرداخت نمایید .
راه های قانونی کاهش میزان مالیات
یکی از راه های قانونی کاهش میزان مالیات ، به ویژه در خصوص شرکت ها ، آن است که میزان درآمد سال قبل را به عنوان درآمد امسال ، اظهار نمایند . چرا که اگر میزان درآمد سال جاری ، کمتر از سال قبل اعلام شود ، بازرسان مالیاتی در اداره مالیات ، دفاتر و اسناد و مدارک قانونی شرکت را مورد حسابرسی قرار داده و ممکن است که این رسیدگی ، به ضرر مودی باشد .
یکی دیگر از راه های قانونی برای کاهش میزان مالیات برای اشخاص حقیقی ، آن است که دارایی ها و درآمدهای خود را ، با اشخاصی که به آنها اعتماد دارند ، تقسیم کنند و به این ترتیب ، میزان مالیات پرداختی خود را کاهش دهند . در این صورت ، به دلیل اینکه موقع تنظیم اظهارنامه در سامانه ، دارایی های فرد کمتر است ، میزان مالیات تعلق گرفته به وی نیز ، کمتر خواهد شد ؛ البته به شرط اینکه در بازه مهلت ثبت نام اظهارنامه مالیاتی ، این اظهارنامه ها ارائه شود .
یکی دیگر از راه های قانونی برای کاهش میزان مالیات ، زمانی است که بتوان از تسهیلات مربوط به مالیات با نرخ صفر استفاده نمود . به عبارت دیگر ، به موجب سیاست اقتصادی دولت برای حمایت از بخش تولیدی ، مالیات پرداختی برخی از فعالیت ها و مشاغل ، با نرخ صفر درصد محاسبه می شود و به این ترتیب ، مشمولان مقرره یاد شده ، می توانند از معافیت یا کاهش در میزان مالیاتی بهره مند شوند ؛ البته کماکان باید اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه نمایند.